Kameleon jemeński chamaeleo calyptratus - ABC
Jemeński Kameleon Chamaeleo calyptratus. Jak prawidłowo dbać o kameleony.
PORADNIK jak hodować kameleona jemeńskiego w domu, czyli ABC hodowli kameleonów

Systematyka
|
Domena
|
Eukarionty
|
Królestwo
|
Zwierzęta
|
Typ
|
Strunowce
|
Podtyp
|
Kręgowce
|
Gromada
|
Gady
|
Rząd
|
Łuskonośne
|
Podrząd
|
Iguania
|
Rodzina
|
Kameleonowate - Chamaeleonidae
|
Rodzaj
|
Chamaeleo
|
Gatunek
|
Kameleon jemeński
|
Nazwa angielska: Yemen Chameleon
Nazwa niemiecka: Jemenchamäleon
Pochodzenie kameleona
Poza nielicznymi gatunkami kameleony występuję w Afryce (Jemen, Południowa Arabia Saudyjska) i na Madagaskarze. Kameleony żyją w środowisku tropikalnym, na drzewach i zaroślach. Zamieszkują również tereny pustynne i skaliste.
Wygląd kameleona jemeńskiego
Kameleon jest pięknie ubarwiony, cieszy oko feeria barw na jego ciele. W przeważającej części kameleon jest zielony z akcentami niebieskiego, żółci, różnych plamek koloru brązowego - samiec. Samica jest mniej kolorowa - zielona z plamkami rudo białymi lub zółtymi. Odmian barwnych kameleona jest wiele… Barwy są bardziej intensywne w czasie godów - samiec. Samiec przybiera intensywniejsze barwy podczas zalotów, samica zmienia barwę tylko gdy jest zła lub w czasie ciąży (szarzeje). Po barwie kameleona można poznać jego stan zdrowotny i emocjonalny.
Nawet laik potrafi poznać, że ma do czynienia z kameleonem. To co jest charakterystyczne to: hełm na głowie, oczy na wieżyczkach obracające się w każdym kierunku, długi czepny ogon zwijany w „ślimaka” w czasie snu, nogi z charakterystyczną „stopą” powstałą ze zrośniętych dwóch i trzech palców.
Samiec kameleona jest większy od samicy o około 1/3 długości choć zdarzają się osobniki, że są większe od samicy niemal dwukrotnie.
Długość ciała średnio: do 50-60cm samce, do 30-32cm samice
Długość życia średnio: do 7 lat w odpowiednich warunkach .
Klimat - Temperatura w terrarium dla kameleona
Najlepsze warunki klimatyczne dla kameleona jemeńskiego:
- dzień: temperatura powietrza 25-27 °C, temperatura na wyspie ciepła pod samym promiennikiem 30-35 °C,
- noc: temperatura powietrza 20-24°C
Wilgotność - dość wysoka ok. 60-70% . Należy zraszać terrarium dość często ponieważ z racji wentylacji dużo wilgoci "ucieka".
Urządzenia grzewcze i oświetleniowe do terrarium dla kameleona jemeńskiego możesz kupić w naszym sklepie. Kliknij na obrazek, żeby przenieść się do sklepu lub kliknij na ten link: produkty dla kameleonów.
Wymiary terrarium dla kameleona jemeńskiego
Kameleon jemeński potrzebuje dosyć dużego terrarium, wysokiego /wąskiego niż niskiego poziomego. Ze względu na to, że kameleon prowadzi nadrzewny tryb życia dostosujmy jego terrarium do warunków zbliżonych do naturalnych.
Kameleony bardzo rzadko przebywają na ziemi , większość czasu siedzą w listowiu drzew i krzewów zatem najrozsądniejsze wymiary terrarium to 100 długie x60 szerokie x100cm wysokie (100x60x100) - dla jednego kameleona. W przypadku, gdy chcemy trzymać więcej kameleonów wysokość powinna wzrosnąć do min 150 cm wysokości.
Bardzo ważne jest, żeby w terrarium zachować dobrą wentylację. Jedna ściana terrarium może być wykonana w ¾ z „dziurkowanego materiału” np. blachy perforowanej lub siatki. Blacha perforowana jest bardziej energooszczędna. Kameleony muszą mieć dopływ świeżego powietrza ! Nie lubią ciepła i „zaduchu” , jak większość ludzi.
Oświetlenie i ogrzewanie terrarium dla kameleona jemeńskiego.
Kameleon jemeński jest aktywny cały dzień, od świtu aż po godziny wieczorne .
Oświetlenie terrarium powinno działać w trybie dziennym od 10 do 12 godzin, np. od 8 od 20. W przypadku chłodniejszych pomieszczeń (temperatura otoczenia do 19 °C ) należy zadbać o dogrzewanie nocne.
Podajemy warianty ogrzewania i oświetlenia terrarium dla kameleona jemeńskiego :
1. W ciągu dnia:
- Ogrzewanie i oświetlenie tylko z wykorzystaniem żarówek tzw. lustrzanek. Żarówka dzienna grzewcza w postaci przeźroczystej lampy spot-zoo lub promiennika podczerwieni IR.
- Konieczne jest zainstalowanie drugiej żarówki z emisją UVB (ta żarówka nie grzeje, ale daje niezbędne do prawidłowego rozwoju promieniowanie UVB). Do tego celu stosuj żarówki Repti-Glo UVB 5.0 o mocy 13 lub 26W (nowa nazwa żarówek to Reptile UVB 100).
Dla wygody hodowcy, można podłączyć żarówki pod programatory czasowe, które będą pilnowały czasu włączania i wyłączania żarówek o właściwych porach. Trzeba dobrać żarówki o odpowiedniej mocy, aby uzyskać wymaganą temperaturę. Przy niższym terrarium wybierać należy mniejsze moce żarówek.
2. W ciągu nocy, tylko w przypadku zimnych pomieszczeń poniżej 20°C, ogrzewaj tylko z wykorzystaniem czerwonej żarówki nocnej .
3. Ogrzewanie matą grzewczą, ogrzewanie kablami grzewczymi, czyli ogrzewanie podłogowe - jest bezcelowe – już pisaliśmy, że kameleony rzadko przebywają na ziemi.
UWAGA: przy montażu oświetlenia i ogrzewania należy bezwzględnie pamiętać o zachowaniu bezpiecznych odległości zwierzęcia od źródła ciepła ewentualnie zabezpieczeniu żarówek np. oprawą z siatki, oprawą z kokosa, oprawą z doniczki, aby nasz pupil się nie poparzył.
UWAGA: Do żarówek grzejącychtrzeba stosować oprawki porcelanowe, ponieważ żarnik żarówki nagrzewa się dość mocno i część tego ciepła przenoszone jest na gwint żarówki. Jeśli oprawka będzie plastikowa to może dojść do zatrucia zwierzaka od wydobywających się gazów z topiącego się materiału lub doprowadzić do zwarcia i pożaru.
Oświetlenie do terrarium dla kameleona możesz kupić w naszym sklepie. Kliknij na obrazek, żeby przenieść się do sklepu lub kliknij na ten link: światło u kameleonów.
Podłoże w terrarium dla kameleona jemeńskiego
Cechy, którymi powinno charakteryzować się odpowiednie podłoże dla kameleona: nie pylące, bezzapachowe, z naturalnych materiałów, łatwe do czyszczenia. Nie stosuj piachu. Piasek nie nadaje się dla większości zwierząt terrariowych. Piach uszkadza przewód pokarmowy, zatyka jelita.
Co polecamy?
Wyroby z kokosa : chipsy kokosowe, zrębki kokosowe, torf kokosowy (długo trzyma wilgoć i pomału oddaje ją do otoczenia – trzeba spryskiwać).
Drewniane wiórki - tylko z drzew liściastych ! Proponuję gotowe do użycia, odpylone drewienka bukowe – można mieszać z kokosem
W przypadku hodowli samic proponujemy zastosować podłoże z torfu kokosowego - dość wysoko wysypanego ok. 15-20 cm i zawsze wilgotnego. Samica będzie miała możliwość złożenia jaj.
Samice składają jaja nawet jak nie mają styczności z samcami. Bez odpowiedniego podloż samica może się zaczopować.
Podłoże do terrarium dla kameleona możesz kupić w naszym sklepie. Kliknij na obrazek, żeby przenieść się do sklepu lub kliknij na ten link: ściółka dla kameleona.
Niezbędne wyposażenie w terrarium dla kameleona
Konary, sporo gałęzi z dużą ilością liści
Dekoracje roślinne – sztuczne kwiaty (żywe kwiaty mogą zostać szybko pozbawione życia ponieważ kameleony je zjadają)
Miska na wodę - posłuży tylko do nawilżania terrarium.
Wodospad – doskonały jako pojnik dla kameleona i nawilżacz jednocześnie. Posłuży też jako toaleta - kameleony często się do niego załatwiają.
Miska na pokarm z wysokim rantem (brzegiem) do podawania drewnojadów, mączników, karaluchów
Karmik na żywe owady – kameleony lubią polować
Pęseta –do podawania pokarmu
Inne potrzebne akcesoria:
Oprawki porcelanowe do żarówek
Kable zasilające do oprawek
Programatory czasowe
Termometr – zawsze kontroluj temperaturę panującą w terrarium – mierz temperaturę na wysokościach – tam gdzie przebywa najczęściej kameleon
Termostat do utrzymania prawidłowej temperatury
Wyposażenie do terrarium dla kameleona możesz kupić w naszym sklepie. Kliknij na obrazek, żeby przenieść się do sklepu lub kliknij na ten link: artykuły dla kameleonów.
Żywienie kameleona jemeńskiego, czyli czym karmić kameleony
Na początek jedna uwaga wielkość podawanego pokarmu powinna być dostosowana do wielkości kameleona. Kameleony są „ obżarciuchami”. Jedzą bardzo dużo w porównaniu do innych jaszczurek. Charakterystyczny sposób jedzenia - polowanie na „żarcie” – bardzo szybki wyrzut języka w kierunku ofiary.
Młode/małe kameleony karmi się małymi świerszczami, muszkami owocówkami – kilka razy w tygodniu, przynajmniej raz dziennie.
Starsze kameleony żywimy świerszczami, szarańczami, pasikonikami, karaczanami, ćmami, molami woskowymi. Można podawać jako smakołyk, nie za często, drewnojady i mączniki - ale tylko dorosłym kameleonom. Dorosły kameleon nie pogardzi również oseskiem myszki.
Dorosłym kameleonom podajemy pokarm 1-2 razy w tygodniu.
Dla urozmaicenia diety można podawać kameleonom również liście roślin (mlecz, trzykrotka, cykoria, rukola) i słodkie owoce np starte jabłko. Możemy podawać zioła w doniczkach (bzylia, mięta, melisa) wstawiając całą roślinkę do terrarrium - kameleon nie zje leżącej roślinki lub martwej.
Woda – świeża i czysta powinna być dostępna cały czas. Kameleon nie pije z miski. Najczęściej pije wodę, która się porusza (n.p w wodospadzie) lub wodę pozostałą po spryskiwaniu terrarium na liściach. Aby nie doprowadzić do odwodnienia należy 1-2 x na dzień spryskać terrarium. Sugerujemy metodą kropelkową podawania wody do picia specjalnymi pojnikami lub wstawić wodospad.
Witaminy i preparaty dla kameleonów.
Kupując wapń dla gadów i preparaty zawsze należy sprawdzić sposób dawkowania podany przez producenta. Podawanie za dużych dawek zaszkodzi a nie pomoże kameleonowi.
Zazwyczaj podajemy:
- Wapń – obsypujemy np. świerszcza wapnem i tak podajemy kameleonowi – 2-3 razy na tydzień. Młode osobniki, samice w ciąży – pokarm posypany wapnem podajemy co drugie karmienie.
- Witaminy – wraz z pokarmem – jeżeli kameleon je „zieleninę” to 1 x na dwa tygodnie, jeżeli kameleon nie je roślin to 1 x w tygodniu
Zdrowie i pielęgnacja kameleona
Zachowaj czystość w terrarium. Regularnie sprzątaj. Zmieniaj zabrudzone odchodami ściółki. Codziennie wymieniaj wodę na świeżą.
Przy większych porządkach należy stosować preparat do profilaktycznych odkażeń i dezynfekcji np. Virkon, który usuwa bakterie, wirusy i grzyby oraz neutralizuje przykre zapachy.
Kontrolne wizyty u weterynarza w każdym przypadku kiedy mamy podejrzenie, że coś niedobrego dzieje się z kameleonem np. wyblakłe kolory, osowiałość, niepokojąca zmiana zachowania, , zapadnięte oczy (odwodnienie), nie „gubi skóry” (wylinka), długotrwały brak zainteresowania pokarmem itp.
Rozmnażanie kameleona w skrócie . Nie jest skomplikowane, ale nie polecamy początkującym.
Do rozmnażania wybieramy zdrowe kameleony. Wiek ok. 10-12 mcy. Samica gotowa do rozrodu - blado niebieskie plamki na ciele. Samica zapłodniona – zmiana koloru na ciemny z widocznymi niebieskimi plamkami - to sygnał dla samca "nie dzisiaj - boli mnie głowa".
Czas trwania ciąży – ok. 30
Ilość składanych jaj – od 15 do 80
Inkubacja w temperaturze zmiennej – temperatura w ciągu dnia 27-28°C, temperatura w nocy 24°C
Czas inkubacji – 7-9 miesięcy .
Młode kameleony mają ok. 1,5-3 cm (bez ogonków)
Bardzo często się zdarza, że bez wiedzy hodowcy, samica zniesie jaja w podłożu terrarium lub w doniczce kwiatka. Wtedy inkubacja może trwać dłużej, ale jaka jest radość jak na ściankach „pojawią” się maluszki…
Czy kameleon jemeński nadaje się dla dziecka?
Wszystkim rodzicom i opiekunom przypominamy, że żywe zwierzę to nie jest zabawka i jej nie zastąpi !
Kameleony jemeńskie to bardzo popularne jaszczurki, ale nie polecamy ich dla początkujących hodowców ponieważ są delikatne i wrażliwe. Ich hodowlą powinny zająć się osoby, które mają już wiedzę na temat hodowli gadów w terrarium.
Kameleon dość wolno się oswaja. Pozwala się brać do rąk, ale trzeba go do tego powoli przyzwyczaić. Jest powolny i mało ruchliwy co może szybko znudzić się dziecku.
Kameleon wymaga dużo opieki o czym piszemy wyżej.
Ciekawostki o kameleonie jemeńskim
Prawda czy mit? Co wiemy o kameleonie jemeńskim?
Kameleon przybiera barwę otoczenia czyli kamuflaż obronny – mit
Kameleon zmienia barwę przede wszystkim w czasie rywalizacji z innym osobnikiem płci męskiej, w czasie zalotów do samicy, w czasie choroby i w stresie, w zależności od światła i temperatury, samica – w czasie ciąży.
Prawdą jest, że gatunki kameleonów ze względu na swoje pochodzenie mogą różnić się barwą.
Kameleony „stapiają się” z otoczeniem – prawdą jest, że niektóre gatunki potrafią tak ułożyć ciało, że kształtem przypominają liście (mimetyzm).
Kameleony żyją w grupach – mit.
Kameleony są bardzo terytorialnymi zwierzętami, przywiązują się do swoim miejsc i bronią ich przed intruzem. W hodowlach domowych, w terrariach, powinno się trzymać albo jednego samca, albo 2-3 samice, lub na czas godów samca i samicę. Absolutnie nie trzymamy razem kilku samców w jednym terrarium.
Jak rozpoznać czy to samiec, czy samica kameleona? Z rozpoznaniem płci u kameleonów nie ma problemu. Różnica w wyglądzie (dymorfizm płciowy) samca i samicy: samiec ma ostrogi na stopach – samica ich nie ma, samiec ma większy i bardziej w pionie hełm, samce są intensywniej ubarwione, samce są większe od samic.
Czy kameleon gryzie ? Kameleon zdenerwowany lub zestresowany nadyma się, głośno syczy. Może się zdarzyć, że dorosły samiec ugryzie – ma mocne szczęki zatem i ugryzienie nie jest bezbolesne.
CITES – Ochrona gatunku
Kupując kameleona poproś sprzedawcę o świadectwo potwierdzenia urodzenia w niewoli, będzie ono potrzebne do rejestracji kameleona w Wydziale Ochrony Środowiska. Rejestracja kameleona jest wymagana. Masz na rejestrację 14 dni od dnia zakupu.
Kameleon i większość gatunków z tej rodziny wymieniony jest jako zwierzę zagrożone wyginięciem i chronione są konwencją o Międzynarodowym Handlu Dzikimi Zwierzętami i Roślinami Gatunków Zagrożonych Wyginięciem, w aneksie B do rozporządzenia UE 338/97 oraz 750/2013 z dnia 29 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi.
Stan prawny:
CITES: TAK (Aneks II)
Unia Europejska: TAK (załącznik B)
Rejestracja: TAK
(stan na 09.11.2009) Aneks B, CITES II.
Galeria darewit.pl - kameleon jemeński
Artykuł na temat kameleona jemeńskiego powstał na podstawie własnych doświadczeń, doświadczeń zaprzyjaźnionych hodowców i hodowli w Polsce oraz za granicą.
Szczególnie dziękujemy Pani Aleksandrze Ś. z Warszawy Ochota za możliwość wykorzystania zdjęć.